Totalizator Sportowy liderem w walce z nielegalnym hazardem

Walka z szarą strefą

Według zapisów nowelizacji ustawy hazardowej z 1 kwietnia 2017 roku, gry i zakłady bukmacherskie mogą oferować jedynie podmioty posiadające licencję Ministerstwa Finansów. Operatorzy bez zezwolenia nielegalnie funkcjonują natomiast w tzw. szarej strefie.

Zasługi legalnie działających firm są naprawdę ogromne i to nie tylko dla samego rynku hazardowego. W 2022 roku łączny wkład branży do budżetu państwa wyniósł w 2022 roku rekordowe 5,288 mld zł. 1,894 mld zł stanowiły natomiast wyłącznie daniny odprowadzane przez Totalizator Sportowy.

Cała branża dynamicznie się rozwija, jednak do jakiegokolwiek sufitu wciąż jest daleko. Na przeszkodzie jej rozwoju bardzo często stają operatorzy, którzy w naszym kraju działają bez wymaganego pozwolenia.

Pomimo wprowadzenia szeregu zabezpieczeń, zapisów ustawy hazardowej, blokowania domen nielegalnych operatorów szara strefa wciąż ma się niestety dobrze.  Według wyliczeń EY, ze stron nielegalnych operatorów może korzystać nawet 1.2 miliona osób w Polsce! Skarb Państwa przez szarą strefę w hazardzie może tracić nawet kilkaset milionów rocznie.

Pandemia sprzyjała rozwojowi tego zjawiska — gdy legalne kasyna czy salony gier pozostawały zamknięte, nielegalni operatorzy prowadzili normalną działalność.

– Tematem szarej strefy zajmujemy się od 2014 roku, głównie w ramach współpracy z Totalizatorem Sportowym. […] Szara strefa nie sprzyja legalnie działającym operatorom, głównie online. Tam konkurencja i pieniądze są największe, co sprawia, że niektórzy operatorzy muszą wycofywać się z rynku. – mówił w wywiadzie dla naszej strony w listopadzie 2023 roku Leszek Wieciech, Senior Advisor w The UN Global Compact Network Poland.

Zjawisko szarej strefy w hazardzie może sukcesywnie się zmniejszać, tylko dzięki odpowiednim i bardzo konkretnym działaniom. Zaangażowani w te działania są wszyscy legalni polscy operatorzy, choć trzeba przyznać na czele tej walki od kilku lat stoi Totalizator Sportowy.

W ostatnich latach Olgierd Cieślik, prezes Totalizatora Sportowego do marca 2017 roku do marca 2024 roku uczynił z walki z szarą strefą jedną ze swoich głównych misji. O problemach związanych z działalnością nielegalnych operatorów mówił niezliczoną ilość razy, chociażby w panelu dotyczącego tego tematu na XXXII Forum Ekonomicznym w Karpaczu.

– Szara strefa wie, że my na pewno odrobiliśmy lekcję — zbadaliśmy rynek, sprawdziliśmy lokalizację i upewniliśmy się, że będzie tam dostępność klientów, więc starają się nam tych klientów odbić – mówił w Karpaczu w 2021 roku.

– Nastąpiła eskalacja i powstawanie ogromnej liczby nowych punktów salonów w szarej, a nawet czarnej strefie, bo za tymi działaniami często stoi zorganizowana grupa przestępcza. W nielegalnych salonach gier dochodzi nie tylko do oferowania nielegalnych produktów i gier, ale też do innej działalności, włączając w to nawet handel narkotykami – punktował.

Automaty – realny problem

Według danych Krajowej Administracji Skarbowej, kary nakładane na mafie hazardowe są praktycznie nieściągalne. Nowelizacja ustawy hazardowej z 2017 roku zwiększyła wprawdzie kary za uczestniczenie w rozgrywce poza legalnymi punktami z 12 tysięcy na 100 tysięcy złotych, jednak bardzo często kary te są trudne do wyegzekwowania.

Według danych Ministerstwa Finansów, w 2023 roku KAS nałożyła 2024 kary finansowe o wartości blisko 640 mln zł. Z nich dobrowolnie zapłacono… niespełna 2 miliony zł. To i tak progres względem 2021 roku, kiedy z niewiele mniejszej sumy sciągnięto łącznie milion złotych.

Dlaczego tak trudno ściągnąć należności z mafii automatowych, które czerpią korzyści z nielegalnych urządzeń? Wynika to głównie z rejestrowania podmiotów na „słupy”, czyli osoby, którę zwykle nie posiadają majątku, albo już są dłużnikami Skarbu Państwa.

– Trzeba zauważyć, że ta druga strona (mafie hazardowe – przyp. red.) stosuje nowoczesne technologie do zabezpieczenia się przed działaniami kontrolnymi. Chociażby wykorzystanie sztucznej inteligencji do weryfikowania inspektorów czy blokowanie drzwi. Według posiadanych informacji, ta branża jest kontrolowana przede wszystkim przez grupy przestępcze. W przeciwieństwie do szarej strefy w grach online, gdzie głównym wyzwaniem są jednak firmy działające legalnie za granicą Polski – wskazywał w wywiadzie dla naszej strony Leszek Wieciech.

Pokazuje to więc, że walka z szarą i czarną strefą w polskim hazardzie jest niezwykle trudna, co nie oznacza wcale, że skazana jest ona na porażkę.

Działania Totalizatora Sportowego

Według raportu NIK, w latach 2016-2018 wykryto prawie 63 tysiące nielegalnych automatów do gier.

Totalizator Sportowy aktywnie współpracuje z organami ścigania i instytucjami państwowymi w celu wymiany informacji i wspólnego podejmowania działań przeciwko podmiotom działającym nielegalnie. Ta współpraca przyczynia się do skuteczniejszego egzekwowania prawa i penalizowania nieuczciwych operatorów hazardowych.

W 2022 roku Spółka przekazała Krajowej Administracji Skarbowej 16 pojazdów, służących do walki z szarą strefą w branży hazardowej.

– W ciągu minionych 5 lat nasi funkcjonariusze zabezpieczyli 67 tys. nielegalnych urządzeń, a blisko 7,5 tys. osób usłyszało zarzuty. Natomiast w latach 2020-2021 KAS udało się zablokować ponad 14 tys. stron internetowych nielegalnie oferujących gry hazardowe w Polsce – stwierdził wówczas Mariusz Gojny, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów i zastępca szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

W ramach swojej strategii Totalizator Sportowy intensywnie inwestuje w nowoczesne technologie i systemy bezpieczeństwa, które mają na celu wykrywanie i zapobieganie nielegalnym działaniom związanym z hazardem. Wykorzystanie zaawansowanych algorytmów do monitorowania i analizy zachowań graczy umożliwia wczesne identyfikowanie potencjalnie nielegalnych transakcji i interwencję.

Poza samochodami Totalizator regularnie przekazuje KAS zaawansowany sprzęt komputerowy, służący do działań online oraz czynności kontrolnych wykonanych na terenie całego kraju. Spółka Skarbu Państwa zabezpiecza także nielegalne urządzenia hazardowe i blokuje strony oferujących nielegalne gry hazardowe. Takie działania wspierają legalnych operatorów i przyczyniają się do bezpieczeństwa graczy oraz zwiększenia wpływów do budżetu państwa.

Spółka dba również o bezpieczeństwo oraz edukowanie graczy. Jako jedno z największych polskich przedsiębiorstw z branży gier hazardowych, firma ta wyróżnia się swoim zaangażowaniem na rzecz dobra graczy. Totalizator Sportowy działa w oparciu o rygorystyczne standardy i przepisy, aby zapewnić uczciwość i transparentność w swoich usługach.

Totalizator Sportowy dba również o edukację graczy w zakresie Odpowiedzialnej Gry, poprzez kampanie społeczne, materiały informacyjne i programy szkoleniowe. Świadomość i wiedza na temat potencjalnych zagrożeń związanych z grami hazardowymi są kluczowymi czynnikami umożliwiającymi graczom podejmowanie świadomych i odpowiedzialnych decyzji.

Totalizator był również jednym z partnerów Tygodnia Odpowiedzialnej Gry. W zeszłym roku między 6 a 10 listopada zorganizowano wydarzenie, podczas którego organizatorzy, eksperci oraz podmioty działające w branży iGamingowej koncentrowali się na edukacji graczy oraz promowaniu odpowiedzialnych praktyk wśród operatorów gier hazardowych.

Totalizator Sportowy podnosił temat szarej strefy na wielu konferencjach branżowych. Chociażby na XV Kongresie Gospodarczym czy na wspomnianym już Forum Ekonomicznym w Karpaczu.

– Niezwykle ważną częścią tego sukcesu są również wszyscy legalni operatorzy na polskim rynku. Z każdym rokiem dynamicznie rosną przychody legalnych operatorów, które w dużej mierze napędzają rozwój całej branży. To właśnie oni kreują popyt, który doprowadził do istotnego zmniejszenia udziału szarej strefy w kanale online w ostatnich pięciu latach. Legalni operatorzy wypychają szarą strefę z rynku – dodawał.

Dzięki tym zintegrowanym działaniom, Totalizator Sportowy wyznacza nowe standardy w zakresie bezpieczeństwa i uczciwości na polskim rynku hazardowym, czyniąc zdecydowane kroki w kierunku eliminacji szarej strefy i ochrony interesów graczy oraz państwa.

Sport i kultura

Jednym z elementów walki z szarą strefą są również unikalne na skale świata przepisy, według których Totalizator Sportowy ma obowiązek przekazywać pieniądze na fundusze celowe, które wspierają rozwój kultury i sportu.

W ten sposób Totalizator buduje swoją wiarygodność wśród klientów i zwiększa swoją transparentność. Dzięki wsparciu dla tak ważnych inicjatyw klienci chętniej sięgają do oferty Spółki Skarbu Państwa niż do nielegalnych operatorów.

Spółka na wsparcie sportu i kultury wydała już przeszło 20 miliardów złotych. Z każdej wydanej złotówki na jedną z pięciu najpopularniejszych gier LOTTO 12 procent wspiera rozwój bardzo ważnych gałęzi społecznych.

Z dofinansowań sportowych wsparto budowę niemal 4000 obiektów w całej Polsce, począwszy od sal gimnastycznych przy szkołach, przez boiska wielofunkcyjne, na pływalniach czy halach kończąc. Spółka jest też właścicielem Toru Służewiec, ważnego punktu na mapie sportowej Polski już od ponad 80 lat.

Totalizator Sportowy jest mecenasem wielu instytucji kulturalnych, takich jak Zamek Królewski, Muzeum Narodowe w Warszawie czy Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. Spółka wspiera także wydarzenia promujące historię Polski, będąc partnerem uroczystości rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.

Rozwój oferty

Niewątpliwie w walce z szarą strefą w hazardzie pomaga coraz lepsza oferta operatora. Kamieniem milowym było otwarcie przez Totalizator Sportowy jedynego legalnego polskiego kasyna online — Total Casino w 2018 roku, którego wpływy w 2024 roku mają osiągnąć 590 milionów złotych, czyli o ponad 300 milionów więcej, niż zysk nielegalnych kasyn online. Świadczy to o tym, że coraz większa część graczy przenosi się do internetu i wybiera ofertę legalnego kasyna.

W kontekście finansowym walka z nielegalnym hazardem przynosi wymierne korzyści dla budżetu państwa. Jak podkreślał w 2021 roku Olgierd Cieślik, ówczesny prezes Totalizatora Sportowego, dzięki skutecznym działaniom przeciwko szarej strefie, wpływy do budżetu państwa wzrosły, co świadczy o pozytywnym kierunku tych działań​​.

Optymistyczne prognozy dla całej branży?

W 2016 roku przychody z legalnego rynku bukmacherskiego wyniosły 196 milionów złotych, podczas gdy przychody z nielegalnych bukmacherów oraz kasyn były większe o ponad pół miliarda złotych. Szara strefa stanowiła aż 80% rynku.

W 2022 roku sytuacja wyglądała już zgoła inaczej, gdyż według oficjalnych danych ze strony podatki.gov.pl szara strefa stanowiła 14,3% rynku. Było to mniej, niż wynosi średnia unijna – 22,5%.

– Jednym ze strategicznych elementów misji Totalizatora Sportowego jest wsparcie przeciwdziałania rozwojowi szarej strefy. Wnioski płynące z najnowszej analizy H2 Premium napawają nas optymizmem. Z pewnością jesteśmy dumni, że działalność naszej spółki pozwala na budowanie bardziej zrównoważonego rynku gier na pieniądze w kraju, co potwierdzają rekordowe wyniki finansowe naszego przedsiębiorstwa. Mamy świadomość, że generując przychody, które zasilają krajowy budżet, wspomagamy słuszne działania dążące do ograniczania wpływów szarej strefy. Wiemy jednak, że otrzymując dodatkowe narzędzia, moglibyśmy robić to jeszcze skuteczniej i tym samym lepiej dbać o bezpieczeństwo polskich graczy, równocześnie oferując im najwyższej jakości produkty, oraz zasilać budżet państwa jeszcze większymi kwotami – oceniał w 2023 roku Olgierd Cieślik.

Pandemia nie zachwiała branżą na tyle, aby przeszkodzić jej w rozwoju — W 2026 roku wartość rynku ma wynieść 7 389 mln zł GGR, czyli o 78,6% więcej niż zakładano w poprzedniej wersji raportu z 2021 roku.

Szara strefa w Polsce w branży hazardowej dzięki udanym rozporządzeniom została ograniczona. Nie oznacza to jednak jej zniknięcia. Ba, mimo iż procentowo będzie się kurczyć, to jej ekwiwalent rośnie. Sprawne funkcjonowanie legalnego rynku gamingowego jest kluczowe dla polskiej gospodarki. Zapewnia wpływy do budżetu Państwa, stanowiąc tym samym wsparcie dla całego społeczeństwa.

Co dalej? 

Walka z szarą strefą trwa, a szacunki dotyczące jej rozmiarów różnią się względem siebie. Nie ulega jednak wątpliwości, że wciąż stanowi ona ogromny problem, nie tylko dla całej branży, ale również dla polskiego państwa. W zwalczaniu jej z pewnością pomagają wysiłki Totalizatora Sportowego, który dzięki poszerzaniu swojej oferty i działaniach na rzecz społeczeństwa stara się wskazać graczom słuszną drogę.

Totalizator przez lata zrobił wiele, aby ograniczyć szarą strefę. Współpraca z KAS, przekazywanie sprzętu, edukacja graczy, wsparcie sportu i kultury czy w końcu unowocześnienie oferty spółki sprawia, że prognozy na przyszłość wyglądają dobrze. Mimo tego, bez dalszych zdecydowanych ruchów, nielegalni operatorzy dalej będą obecni w Polsce.

– Oczywiście, dobrym elementem tych regulacji wprowadzonych w 2017 roku było to, że szara strefa w branży online zmalała […] Ale nawet to 20 procent, to jest za dużo. Rolą regulatora i wszystkich legalnych podmiotów w Polsce, jest walczyć o jeszcze większe zmniejszenie szarej strefy. Są to pieniądze nas wszystkich i dodatkowo pieniądze, które nie są zyskiem dla legalnych firm w Polsce. A te pieniądze najczęściej są wykorzystywane na wsparcie sportu i kultury – mówił w 2022 roku, w wywiadzie dla serwisu Bankier.pl Olgierd Cieślik.

Jedno jest pewne — możliwości jest sporo, a każda z nich usprawni dynamicznie rozwijający się rynek i pomoże w dalszym wypychaniu szarej strefy z rynku.